Wat is psychose?

Psychose is een psychische problematiek waarbij iemand zijn of haar grip op de realiteit verliest. Het bewustzijn wordt geregeld overspoeld door ingrijpende ervaringen die het realiteitsgevoel ondermijnen. Denk aan onhoorbare stemmen die verwarrende boodschappen fluisteren, aan taal die plots niets meer lijkt te zeggen, of aan het gevoel dat anderen doordrongen zijn van duistere bedoelingen.

Twee heel kenmerkende symptomen van psychose zijn hallucinaties en wanen. Hallucinaties zijn merkwaardige waarnemingen van geluiden, beelden, lichamelijke sensaties of woorden die alleen de persoon zelf en niemand anders kan vaststellen. Een waan daarentegen is een rotsvaste overtuiging over samenhangen in de werkelijkheid op basis van betekenisverbanden die door niemand anders te volgen zijn.

Psychotische ervaringen zorgen voor veel angst en verwarring. Zowel bij de persoon die het zelf beleeft als bij de omgeving. Deze angst knaagt aan de onderlinge verbondenheid tussen mensen. Daarom is het heel belangrijk dat mensen met psychosegevoeligheid en hun familie psychologisch goed ondersteund worden.

Angst leidt maatschappelijk ook tot vooroordelen, zoals de idee dat het brein van personen met psychose defect is, of dat ze gevaarlijk zijn. Patiënten en ex-patiënten worden daardoor erg benadeeld wanneer ze een beroep doen op de algemene gezondheidszorg, studeren of een huis willen huren. Dit is geheel onterecht. Het goede nieuws is dat de meerderheid van de mensen met psychose goed herstelt. Sommigen blijven op de achtergrond nog wat symptomen ervaren, maar kunnen goed aansluiten bij het gewone leven. Om het herstelproces te bevorderen is het belangrijk om verbondenheid en steun te ervaren, uitdagende levensomstandigheden te verbeteren en nieuwe doelen in het leven te vinden.

Bron: Vanheule, S. & van Os, J. (2022). Psychose begrijpen in 33 vragen. LannooCampus.