Groeiwijzer met tips voor kinderen met eetproblemen primeur in België

Wat als je kind echt niet wil eten? Je hebt alle trucjes al uit de kast gehaald, maar je stoot telkens op een 'nee'. Veel ouders, maar ook professionals zitten met de handen in het haar als hun kind niet wil eten wat de pot schaft. In de Groeiwijzer krijgen professionals tips bij het coachen van ouders en opvoeders bij normale hindernissen en eerste probleemsignalen.

De Groeiwijzer werd ontwikkeld door het Kenniscentrum Eetexpert.be in Leuven. Coördinator An Vandeputte: 'Kinderen leren eten gaat soms niet vanzelf. Professionals en ouders zitten vaak met de handen in het haar. Het Kenniscentrum is een ondersteuningscentrum voor iedereen die professioneel bezig met eten en eetgedrag.'

Primeur

Er bestond en bestaat wel al veel kennis en informatie over het onderwerp, maar die was tot voor kort zeer verspreid. 'Wat de Groeiwijzer zo uniek maakt,' zegt An Vandeputte, 'Is dat hij alle informatie over opgroeiend eetgedrag bundelt. Dit is een primeur in België en Europa.'
De Groeiwijzer werd ontwikkeld op basis van de vele vragen van professionals. Hoe moeten we omgaan met kinderen die niets lusten? Hoe moet je een kind groenten leren eten? 'Een kind leren eten heeft alles te maken met gedrag,' zegt Vandeputte. 'In de Groeiwijzer focussen we op de leeftijd van het kind en de opvoedingssituatie.' 

Het goede voorbeeld

De Groeiwijzer gebruikt een drietal leerprincipes. Dat moet de opvoeders in staat stellen om snel en gericht over situaties te adviseren. 'Ouders of opvoeders beseffen het zelf vaak niet, maar het begint zeer vaak met zelf het goede voorbeeld geven,' zegt Vandeputte. 'Als je als vader herhaaldelijk zegt dat je geen vis lust, kun je er donder op zeggen dat je kind uiteindelijk ook geen vis zal willen eten. Niet omdat hij het niet lust, maar omdat hij aangeleerd heeft gekregen dat vis blijkbaar niet lekker is. Daarom raden we aan aan ouders om zelf het goede voorbeeld te geven, om goed te model-leren. Je hoeft je daarvoor niet te forceren, maar probeer open te staan voor alles.'

^{An Vandeputte: "Dit is een primeur in België en Europa. De Groeiwijzer bundelt alle informatie over opgroeiend eetgedrag."}

Gemakkelijk gezegd, natuurlijk. Wat als je echt geen andijvie lust? Dan ga je je kind dat ook niet voorschotelen, toch? 'Het komt erop neer te focussen op wat je wél lust. Nee, je zal geen andijvie op tafel zetten, maar je kunt positief zijn over wat dan wél op tafel staat. Als er op een feestje andijvie op je bord ligt, kun je daar handig rond fietsen door te focussen op wat er nog allemaal aan lekkers op je bord ligt. Dat is het principe van het modelleren: geen negatieve boodschap doorgeven over bepaalde gerechten of voedingsmiddelen.'

Geen toetje

Wie dacht dat belonen met een dessert dé manier was om je kind te doen eten, is eraan voor de moeite. Volgens Vandeputte werkt het 'beloningsleren' niet in de richting dat we het verwachten. 'De passie voor het dessert stijgt wel, maar de evaluatie voor de groenten daalt,' zegt ze. Maar hoe krijg je in godsnaam geklaard dat je kind die broccoli eet? 'In de Groeiwijzer vertrekken we vanuit de intrinsieke eigenschappen van voeding: smaak, kleur, textuur. Probeer je kind te stimuleren door te experimenteren met die eigenschappen. En hou ook rekening met de leeftijd. De bittere smaak van groenten is iets wat pas op latere leeftijd geapprecieerd wordt. Schotel je driejarige geen witloof voor, maar begin met wortels. Evolueer langzaam, bouw een smaakappreciatie op en zorg voor geleidelijke overgangen van smeuïg naar krokant en rauw.'

Misselijkmakend

Wie ooit al misselijk is geworden van een slaatje, hamburger of een ander gerecht, weet het: de volgende keer dat je zoiets krijgt voorgeschoteld, zul je dat misselijk gevoel opnieuw beleven. Bijna instinctief blijft je lichaam toch tenminste een tijd weg van dit voedsel. 'Hetzelfde geldt voor kinderen,' zegt Vandeputte. 'Associatief denken is eigen aan de mens. Een kind dat ooit eens heeft moeten overgeven van witloof, zal de volgende keer geen witloof willen eten. Probeer nieuwe dingen daarom uit op een moment waarop je kind zich goed voelt.'

Ik ben twee en ik zeg nee

Net zoals het moet leren slapen en spelen, moet een kind ook leren eten. 'De ontwikkeling van een kind verloopt stapsgewijs,' zegt An Vandeputte. 'De leeftijd is daarbij heel belangrijk. Neem nu een kind van twee of drie jaar dat niet wil eten. Twee jaar is de leeftijd waarop kinderen 'nee' leren zeggen. Dat betekent een enorme mijlpaal in zijn ontwikkeling, die wij als volwassene maar al te vaak onderschatten. Wij interpreteren dat als 'lastig', maar in feite betekent het dat het kind voor zichzelf leert op te komen. Wat wij aanraden is om er op dat moment geen machtsstrijd van te maken. Probeer het even later gewoon opnieuw of probeer het kind te 'verleiden'. Zeg tegen je partner : Die worteltjes van opa's groententuin zijn veel lekkerder dan die van de supermarkt.' Wedden dat je kleine telg dan ook wil proeven ?'

Sla met yoghurt

De evolutie die een kind moet doormaken op het gebied van voeding is enorm. Het moet van het eten van vloeibare voeding naar brokjesvoeding naar krokante voeding overgaan op anderhalf jaar tijd. 'Dat is snel,' zegt Vandeputte. 'We houden als opvoeders niet altijd rekening met die overgang. Bij kinderen die het wat moeilijk hebben met die overgang, kunnen we met tussenstapjes werken. Meteen rauwkost voorschotelen is hier vragen om moeilijkheden. Maar een zachtere slasoort, gemengd met een yoghurt-dressing kan wel. De bedoeling is om altijd één stap verder te zetten, maar nooit té ver.'

Eten is meer... dan eten alleen

De Groeiwijzer integreert nog een derde pijler in haar ondersteuning en biedt per leeftijd ook nog een aantal basistips en opvoedingstips.

'Zorg voor een goede eetstructuur,' zegt Vandeputte. 'De maag van een kind moet ook kunnen rusten. Bouw ook rituelen in. Sommige kinderen hebben het moeilijk met de overgang van spel- naar etenstijd. Laat hen een kwartier op voorhand weten dat het eten bijna klaar is. Betrek je kind bij het bereiden van de maaltijd. Laat je kinderen buiten spelen, dat wekt de honger op.'

Samen eten is een klassieke opvoedingstip, maar is nog steeds relevant. 'Eten is meer dan een fysieke nood lenigen. Het is ook genieten met je ogen, het is jezelf iets gunnen. Eten terwijl je tv kijkt, doet alleen de fysische honger stillen'¦Samen eten is een sociaal moment, dat verbindend werkt. Probeer te zorgen voor een prettige sfeer van bijpraten met elkaar, en denk eraan: wat je zelf niet wil bij je kinderen, skip je best ook zelf: op je telefoon tokkelen aan tafel zet de trend voor wat je kinderen later doen bij je aan tafel.'

'De belangrijkste tips waren wel min of meer bekend bij professionals,' zegt Vandeputte. 'Maar nu weten ze ook waarom. De Groeiwijzer geeft hen de groeigerichte achtergrond die ze zo vaak missen.'

(Bron: Weliswaar)