Omgaan met iemand met een depressie: 8 tips

We beschreven elders hoe je depressie kan herkennen en wat er aan te doen valt. Leven met een depressie is een zware opdracht, zoveel is duidelijk. De familie en mensen in de omgeving kunnen hier een cruciale rol spelen. Daarom brachten we een aantal tips bij elkaar die kunnen steunen.

Een depressie is niet alleen moeilijk voor degene die eronder lijdt. Ook de directe omgeving krijgt heel wat op haar bord. Mensen met een depressie vragen een andere omgang, die vertrekt vooral vanuit begrip en steun. Want laat het duidelijk zijn, (goedbedoelde) raad en adviezen helpen niet. De vele aansporingen halen soms weinig uit en kunnen bij de omgeving uiteindelijk leiden tot kwaadheid of onmacht. En die gevoelens leiden heel vaak tot meer en meer afstand nemen van de persoon met een depressie. En zo lijkt het nog erger te worden, voor iedereen... 

We doken in de literatuur, gingen te rade bij experten en kwamen tot een aantal tips die je kunnen helpen in de omgang met iemand met een depressie.

• Luister vooral en oordeel niet
• Neem het serieus
• Blijf uitnodigen
• Informeer je
• Vraag waarmee je kan helpen
• Vraag naar zelfmoordgedachten
• Zoek professionele hulp
• Zorg voor jezelf

1. Luister vooral en oordeel niet

Laat iemand met een depressie praten en vraag naar zijn of haar gedachten. Het geeft echt niet als je depressief-zijn niet goed of helemaal niet begrijpt. Juist daarom is het belangrijk dat je vraagt naar hoe hij zich voelt (en het niet voor hem invult).

Iemand met een depressie schaamt zich vaak voor zijn gedachten. Veroordeel die gedachten niet maar zeg dat die gedachten over zichzelf, anderen en de wereld er door de depressie komen. Mensen met een depressie denken vaak dat zij hun gedachten zijn, waardoor ze negatief over zichzelf denken en zo in een negatieve spiraal terecht komen. 

2. Neem het serieus

Mensen met een depressie hebben meestal weinig zelfvertrouwen en vatten adviezen vaak op als een verwijt. Een persoon met een depressie is niet dom en weet ook wel dat hij of zij bijvoorbeeld naar buiten zou moeten komen, maar hij of zij kan het simpelweg niet. Verwacht niet dat je goede raad of adviezen worden opgevolgd, het is beter om ze niét te geven en te vragen hoe je kan helpen. 

3. Blijf uitnodigen

Iemand met een depressie heeft de neiging zich meer en meer af te zonderen. Blijf hem of haar stimuleren of uitnodigen voor feestjes en andere activiteiten, ook al weet je dat hij of zij er geen zin in heeft. Verplicht niet. Verwacht geen grote respons of interacties. Laat het contact niet doodbloeden. Een sms'je met "hoe gaat het?" één keer in de week doet ook al goed.

Als buitenstaander kan je het gevoel krijgen dat je alleen maar aan het 'geven' bent. Accepteer dit en weet dat, als de depressie voorbij is, dit zal veranderen.

4. Informeer je

Mensen met een depressie zijn zichzelf niet. Vaak kan je zichtbaar geen veranderingen opmerken, maar mensen met een depressie kunnen vaak niet buiten de zwarte bril kijken. Dus vraag dit ook niet. 

Het is lastig uit te leggen hoe depressie precies voelt. Daarom is het als naaste handig dat je informatie opzoekt. Op deze site kan je info vinden over symptomen, subtypes, gevolgen, verloop van de behandeling en waar men terecht kan. 

5. Vraag waarmee je kan helpen 

Je hoeft niet met een oplossing te komen of zelfs maar iets te zeggen. Echt niet. Er zijn, luisteren, is voldoende. In plaats van te zeggen "Maar een hond is ook leuk" of "Dan koop je toch nieuwe vissen?" volstaat: "Wat erg dat je vissen dood zijn. Ik zou willen voor jou dat het niet zo was..."

Iemand met een depressie heeft vaak moeite met de dagelijkse dingen, administratie, boodschappen doen, huishouden, etc. Hulp kan al in die kleine dingen zitten. Het lukt hem of haar niet meer of het interesseert hem of haar gewoon vaak niet. Verwijt hem of haar dat niet, maar bied je hulp aan, met gepaste terughoudendheid.

6. Vraag naar zelfmoordgedachten

Gedachten aan zelfmoord komen vaak voor bij mensen met een depressie. Vraag er gerust naar en veroordeel deze gedachten niet. Reken maar dat hij of zij zich zelf over die gedachten schuldig voelt. Laat blijken dat de persoon erg waardevol voor je is en leg uit dat deze gedachten bij de depressie horen en dat dit allemaal voorbij kan gaan. Het kan voor iemand al ontzettend helpen om er even over te praten. Meer tips om dit gesprek aan te gaan kan je vinden op zelfmoord1813.be.

7. Zoek professionele hulp

Een dipje gaat wel weer over. Maar als het over een depressie gaat, dan is het bijna onhaalbaar om er in je eentje uit te geraken. Stimuleer dat hij of zij professionele hulp zoekt, dat hij er over praat met de huisarts of met een andere hulpverlener. Er zijn therapieën en medicijnen die hem of haar kunnen ondersteunen. 

8. Zorg voor jezelf

Het kan voor jezelf zeer vermoeiend en ingrijpend zijn om met iemand met een depressie om te gaan. Neem dus ook voldoende tijd voor jezelf en zoek, indien nodig, ook professionele hulp, zodat jij niet de taak van hulpverlener op je neemt. Zorg ervoor dat jij ook bij enkele mensen uit je omgeving je hart kan luchten.

Hoe moeilijk je het ook vindt en hoe graag je diegene wil helpen, blijf je eigen dingen doen. Jij mag gewoon wél genieten, of je nu een ouder / zus / broer / partner / vriend / vriendin bent. Dus pak dat terrasje maar, ga maar naar die film, hou een avond met vrienden of vriendinnen, ga dat weekend weg. Het mag. Je bent het aan jezelf verplicht om ondertussen goed voor jezelf te blijven zorgen. Juist dan kun je er ook goed voor iemand anders zijn.