Internering

Wat is internering?

Sommige mensen met een psychische kwetsbaarheid en/of een verstandelijke beperking plegen onbewust een misdrijf, omdat ze hun daden niet altijd onder controle hebben. De rechter kan dan beslissen die persoon op te sluiten of te interneren. De maatregel beschermt niet alleen de maatschappij, maar zorgt er ook voor dat de geïnterneerde begeleiding krijgt. Zodat hij of zij na de opsluiting een nieuwe start kan maken. De internering eindigt wanneer de persoon een nieuw evenwicht gevonden heeft en het risico op nieuwe feiten gedaald is.

Een nieuwe interneringswet

Sinds oktober 2016 is er een nieuwe interneringswet van kracht. Voor het eerst in de Belgische geschiedenis wordt aan de bescherming van de maatschappij ook het recht op zorg gekoppeld. Wie geïnterneerd wordt, heeft recht op individueel aangepaste zorg die in het teken staat van behandeling en re-integratie, zonder de veiligheid van de maatschappij uit het oog te verliezen. 

Hoe verloopt een internering praktisch?

Wanneer men vermoedt dat er een verband is tussen de feiten en een psychische problematiek, zoals bijvoorbeeld psychose, wordt een forensisch psychiater ingeschakeld. Die zal een psychiatrische diagnose stellen. Daarnaast doet de forensisch psychiater ook een uitspraak over het verband tussen de psychische kwetsbaarheid en/of verstandelijke beperking en de gepleegde feiten, en over de mogelijkheid van een herhaling van de feiten. Op basis daarvan kan een rechter iemand ontoerekeningsvatbaar verklaren. De persoon krijgt dan geen straf maar een beschermingsmaatregel opgelegd: de internering. Hij of zij kan enkel met passende begeleiding terug naar de maatschappij. De Kamer voor de Bescherming van de Maatschappij (KBM) verwijst de persoon die geïnterneerd wordt naar de meest geschikte zorg. Van een ambulante behandeling in de maatschappij tot een opname in een hoog beveiligde setting. De keuze hangt onder meer af van de aard van de psychiatrische problematiek, het risicoprofiel en het vereiste veiligheidsniveau. 

Internering is een maatregel zonder definitieve einddatum

De KBM evalueert regelmatig of de interneringsmaatregel verlengd wordt en op welke manier dat dan moet gebeuren. Wanneer iemand niet meer geplaatst moet worden (dat kan onmiddellijk het geval zijn) zal de KBM een invrijheidsstelling op proef uitspreken, al dan niet gekoppeld  aan voorwaarden. Over de verblijfplaats, het volgen van een therapie, een verbod om alcohol of drugs te gebruiken, een verbod om op bepaalde plaatsen te komen … Ook een verplichte opname op een psychiatrische of een forensisch psychiatrische afdeling behoort tot de mogelijkheden.

Als de psychische kwetsbaarheid voldoende gestabiliseerd is, en het risico op een herhaling van nieuwe feiten gedaald is, kan de KBM de interneringsmaatregel beëindigen.

Wist je dat ...

• internering geen straf is maar een maatregel die de maatschappij beschermt en de betrokken persoon de nodige zorg verstrekt?
• internering niet betekent dat iemand doorlopend in een gesloten instelling verblijft? Sommigen verblijven op een halfopen afdeling of wonen zelfstandig, anderen in een psychiatrisch centrum of gevangenis.
• een geïnterneerde persoon die zijn/haar behandeling op een gespecialiseerde afdeling volledig doorloopt, minder kans loopt om te hervallen?
• alcohol of drugs bij veel geïnterneerde personen een belangrijke rol spelen bij het plegen van de feiten?
• internering een maatregel is zonder einddatum? Die kan pas worden opgeheven wanneer de rechter oordeelt dat de psychische toestand voldoende gestabiliseerd is en de betrokkene geen gevaar meer betekent voor de maatschappij. 
• de grote meerderheid van mensen met een psychische kwetsbaarheid nooit een misdrijf plegen?
   

Meer info over internering?

Ga naar de campagne ‘Van gevangenis naar zorg’.